Cách sử dụng Anki (phần mềm học từ vựng hiệu quả)

Anki là gì?

Nói một cách ngắn gọn, Anki là phần mềm cho phép bạn học từ vựng thông qua các Flash Cards. Các Flash Cards này có thể có sẵn hoặc do bạn tự tạo. Mỗi một bộ Flash cards gọi là “Deck”, mình tạm dịch là Bộ Từ Vựng. Các bạn nên tự tạo bộ từ vựng riêng cho mình vì mỗi người có nhu cầu học khác nhau cũng như trình độ khác nhau. Mình đã thử vài bộ từ có sẵn và đều không cảm thấy thoải mái vì có bộ thì quá dễ, có bộ lại quá khó.

Ở đây mình chỉ hướng dẫn về mặt kĩ thuật cách sử dụng phần mềm thế nào, còn về cách học từ vựng thế nào, đi kèm sách nào, tạo Flash card ra sao, mình sẽ hướng dẫn cụ thể hơn trong bài sau.

1. Cách download và học bộ từ vựng

Bạn có thể download Anki tại http://ankisrs.net/

Sau khi download, các bạn mở phần mềm và đây là message đầu tiên của Anki:

Để tự tạo bộ từ vựng cho mình, bạn chọn Create. Nếu muốn sử dụng các bộ từ vựng có sẵn, bạn chọn Download.

Click vào download xong, nó sẽ hiện ra bảng này:

1 số bạn recommend Barron’s GRE Wordlist, mình chưa học wordlist này nhưng nếu thích các bạn có thể thử, đừng lo cài xong thì không cách nào gỡ ra được, mình sẽ hướng dẫn cách gỡ nếu các bạn học mà thấy không phù hợp.

Mình thử bộ English RootWord vì nó ít từ, phù hợp cho người mới bắt đầu, ngoài ra đây cũng là 1 trong các phần cơ bản cấu tạo nên English, sẽ tạo đà cho việc học các từ hoàn chỉnh. Click OK để tải bộ từ về.

Sau khi tải được bộ từ rồi, bây giờ bạn sẽ tự thiết kế chương trình học cho riêng mình.

• Mục New Cards/Day cho phép bạn chọn số từ mình sẽ học mỗi ngày. Ví dụ mình chọn 50 từ.
• Mục Display Order cho phép bạn tùy chỉnh cách hiện thị các card mới như thế nào. Ví dụ mình có thể chọn “Show new cards in random order” tức là hiển thị card không theo một trình tự nào. Và mình chọn “Show new cards after all other cards” tức là hiển thị các card mới sau khi đã ôn lại các card cũ. 
• Mục “Selective Study” với các tùy chọn nâng cao hơn mà mình nghĩ chưa cần thiết lắm. Với các bạn đã dùng nhuần nhuyễn Anki thì có thể mò thêm ;)

Kế đến là thiết kế chương trình “Reviews” – ôn bài.

“Max Failed Cards” là số lượng câu được phép sai tối đa. Mình chọn “5” tức 10% tổng số card mới.

Với mục “Display Order”, bạn có thể chọn cách hiển thị các card cũ này tương tự như ở trên. Điểm khác biệt là tùy chọn “Show failed cards”. Bạn có thể cho hiển thị các câu sai  ngay lập tức hoặc sau khi đã review hết card, hoặc sau đó 10 phút, vv.

Tab kế tiếp là “Timeboxing” cho phép bạn tùy chỉnh thời lượng buổi học. Nếu bạn không muốn giới hạn thời gian cũng như số câu hỏi thì cứ để số 0.

Sau khi đã hoàn tất phần thiết kế chương trình, bạn chỉ việc click “Review” để bắt đầu học!

Khi card hiển thị, bạn phải tự “trả bài” cho mình về nghĩa của từ, loại từ, thường dùng trong ngữ cảnh nào, các từ liên quan hoặc word families của nó. Sau khi tự “trả bài” xong, bạn click vào “Show Answer” để xem nghĩa của từ.

Các Wordlist có sẵn  thường đơn giản chỉ có nghĩa hoặc cùng lắm thêm 1 câu ví dụ, vậy nên mình khuyên các bạn nên tự tạo deck từ (bộ từ) riêng để học một cách đầy đủ hơn.

Sau khi đọc “Answer”, bạn đánh giá độ khó của từ đ/v bản thân. Từ “Again”, “Soon”, “Easy” đến “Very Easy” chỉ mức độ khó của từ và bạn muốn review lại từ này trong bao lâu. Nếu bạn chọn “Soon” thì từ đó sẽ hiện ra ngay sau khi bạn hoàn tất lượng từ mới.“Remaining” hiển thị số từ bạn phải review lại ngay trong buổi hôm đó.

Sau khi chọn mức độ khó của từ rồi thì các từ kế tiếp cứ tiếp tục hiện ra và bạn chỉ việc làm theo trình tự như trên cho đến khi hết câu hỏi và đã review lại luôn những từ khó.

Kết thúc session, giờ bạn có thể:

• Chọn học tiếp, click “Learn More”
• Hoặc Review lại các từ vừa học, click  “Review Early”
• Hoặc đơn giản là thoát khỏi chương trình “Finish”. Thường thì mình học chưa đã nên review lại hoặc học tiếp ;))

2. Cách tạo Deck từ riêng trên máy tính

Bạn có thể tạo Deck từ online trên trang web của Anki (http://ankiweb.net/account/login) để thuận tiện cho việc đồng bộ hóa với Anki trên iphone/ipad hoặc bạn có thể tạo Deck từ trực tiếp trên máy tính, như vậy thì dù có bị cắt Internet vẫn xài được nhé. Mình thích tự tạo Deck từ trên máy tính hơn,, lý do thì mình sẽ bàn đến ở phần sau nhé.

Bạn vào “File” -> “New” để tạo Deck từ mới.

 

Đặt tên cho Deck từ theo chủ đề của nó. Ví dụ mình đặt “Vocabulary for IELTS”

Trước hết bạn cần hiểu nguyên lý hiển thị của Flash Card trên Anki.

1 Flash Card thường có 2 mặt, “Front” – mặt trước – là câu hỏi, “Back” – mặt sau – là câu trả lời. Trong quá trình review, Anki sẽ cho hiển thị “Front”, khi bạn click “Show Answer” thì mặt “Back” mới hiển thị.

Tuy nhiên, nếu bạn cảm thấy card từ này có thể dùng cả 2 mặt làm câu hỏi thì cần phải tạo 2 card. Cách tạo 2 card rất đơn giản, bạn chỉ cần chọn thêm “Reverse” như trong hìnhnữa là đủ.

Lưu ý là cũng có lúc bạn chỉ nên tạo 1 card thôi vì mặt sau không thích hợp làm câu hỏi chẳng hạn, vậy lúc này bạn chỉ chọn “Forward”.

Sau khi đánh câu hỏi vào ô “Front” và câu trả lời vào ô “Back”, bạn coi như hoàn thành 1 card.

Mình khuyến khích các bạn điền thêm ô “Tags” để phân biệt các card. Ví dụ mình hay điền “Collocations” hoặc “Quiz” để phân biệt các loại câu hỏi.

Giờ bạn chỉ việc nhấp “Add” để lưu lại card vừa làm.

Điểm đặc biệt của Anki là bạn có thể tô đậm chữ, gạch dưới chữ hoặc đổi màu chữ tùy thích. Thông thường, mình hay tô màu từ mới trong câu ví dụ để dễ nhìn.

Bảng bên cạnh là bản tóm tắt các từ đã tạo. Bạn có thể vào đây để chỉnh sửa lại các từ đã tạo hoặc thậm chí xóa chúng đi.

*Lưu ý: Để có thể hiển thị tất cả các từ, bạn phải click vào “Show All Cards”.

Muốn tạo từ mới, bạn chỉ việc click vào dấu +

Lần kế tiếp khi bạn mở Anki, các bộ từ của bạn sẽ hiển thị như thế này:

Muốn học bộ từ nào, bạn chỉ việc click “Open” là được. Cách thiết kế chương trình học và Review từ hệt như ở phần 1.

Bây giờ làm thế nào để Xóa Deck từ? Bạn chỉ việc click “More” -> “Delete”.

Cách Save các Bộ từ đã tạo Phần này mình thêm vào theo gợi ý của 1 member vì tuy Anki tự động lưu các bộ từ bạn đã tạo nhưng nó lại lưu vào Documents (ổ C:\), như vậy thì khi máy bị hư đột ngột, ko khởi động nữa, bạn phải format lại máy và sẽ bị mất hết dữ liệu >"< Đâu ai muốn công sức học hành của mình đổ sông đổ biển chỉ vì một chuyện vô duyên như vậy đúng ko? Vì vậy bạn nên dành chút thời gian save lại bộ từ vào các ổ khác (vd ổ D:\). Có 2 cách Save Bộ từ:

Cách đơn giản nhất theo 1 bạn member gợi ý là chuyển toàn bộ folder "Documents" sang một ổ khác.Cách thứ hai là Export (xuất file) bộ từ. Bạn nên Export thường xuyên để tránh các tình huống máy hư bất ngờ. 

Bạn vào File -> Export như hình bên dưới.

Tiếp tục với các tùy chọn như trong hình, bạn chọn "Export" để xuất file đến bất kì ổ nào mình muốn. 

Mình ko phải dân IT, cũng là lần đầu viết hướng dẫn sử dụng phần mềm nên từ ngữ có thể chưa đúng chuyên môn, các bạn đừng ném đá tội nghiệp nhé :) Trong bài sau mình sẽ hướng dẫn cách dùng kèm anki với sách học từ vựng và một số nguồn tài liệu khác.